หลายครั้งที่บริษัทเผชิญปัญหาพนักงานไม่เพียงพอ หรือมีงานเร่งด่วน ทำให้ นายจ้างจำเป็นต้องมอบหมายให้พนักงานจากอีกแผนกหนึ่งมาช่วยงาน คำถามที่ตามมาคือ ฝ่ายบุคคลต้องแก้ไข Job Description (JD) เพิ่มเติมหรือไม่ และถ้าไม่แก้ไขจะถือว่าผิดกฎหมายหรือไม่
ตาม พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน ได้ให้นิยามของ “สัญญาจ้างแรงงาน” ไว้ว่า
“สัญญาไม่ว่าจะเป็นหนังสือหรือด้วยวาจา ซึ่งลูกจ้างตกลงทำงานให้นายจ้าง และนายจ้างตกลงจ่ายค่าจ้างตลอดเวลาที่ทำงานให้”
กล่าวคือ แม้ไม่ได้มีเอกสารเป็นลายลักษณ์อักษร แต่หากมีการตกลงและมีการทำงานจริง ก็ถือว่าเป็น สัญญาจ้างแรงงานที่สมบูรณ์ แล้ว ดังนั้น การที่นายจ้างมอบหมายงานเพิ่มเติมหรือให้ไปช่วยงานแผนกอื่น ถือเป็นสิทธิของนายจ้างในการบริหารงาน แต่หากงานที่มอบหมาย เป็นการเปลี่ยนสภาพการจ้าง เช่น เพิ่มภาระมากขึ้น หรืองานไม่เป็นคุณแก่ลูกจ้าง จะต้องได้รับ ความยินยอมจากลูกจ้าง ก่อน มิฉะนั้นอาจเข้าข่ายขัดต่อกฎหมายแรงงานได้
แล้ว Job Description สำคัญอย่างไร?
- ไม่มีกฎหมายกำหนดชัดเจน ว่าต้องทำ JD หรือเขียนรายละเอียดงานไว้ในสัญญาจ้าง
- แต่การมี JD ที่ชัดเจนเป็น มาตรฐานการบริหารทรัพยากรบุคคล เพราะช่วยให้ทั้งนายจ้างและลูกจ้างเข้าใจตรงกันว่า “งานหลัก” มีขอบเขตแค่ไหน และ “งานที่ได้รับมอบหมายเพิ่มเติม” เป็นเพียงการเกลี่ยภาระงานชั่วคราว ไม่ใช่การเปลี่ยนสภาพการจ้าง
แม้กฎหมายไม่ได้บังคับให้ระบุ JD หรือเขียนรายละเอียดงานอย่างเป็นทางการ แต่การมี JD จะช่วยลดความเสี่ยงข้อพิพาทและเป็นเครื่องมือสร้างมาตรฐานการทำงานที่ดีกว่า
แนวทางสำหรับ HR และนายจ้าง
- จัดทำ JD ที่ชัดเจน สำหรับทุกตำแหน่ง แม้กฎหมายไม่บังคับ แต่จะช่วยให้การบริหารงานบุคคลมีมาตรฐาน
- หากต้องการให้พนักงานช่วยงานข้ามแผนก ควร สื่อสารอย่างโปร่งใส ว่าเป็นการช่วยงานชั่วคราว ไม่ใช่การเปลี่ยนตำแหน่งถาวร
- หากงานใหม่มีลักษณะ แตกต่างอย่างสิ้นเชิง หรือเพิ่มภาระมาก ควรทำ บันทึกความยินยอมเป็นลายลักษณ์อักษร จากลูกจ้าง เพื่อป้องกันปัญหาภายหลัง
- ใช้ แนวทางยืดหยุ่น (flexibility) ในการจัดการงาน โดยไม่ละเมิดสิทธิของลูกจ้างตามกฎหมาย
แนวทางสำหรับพนักงาน
- การถูกมอบหมายงานข้ามแผนกไม่ใช่เรื่องผิดปกติ แต่หากงานที่ได้รับ ต่างจากขอบเขตงานเดิมจนเสียสมดุล ควรหารือกับหัวหน้างานหรือฝ่ายบุคคล
- การปฏิเสธงานไม่ใช่เรื่องผิด หากงานนั้นเป็นการเปลี่ยนสภาพการจ้างอย่างชัดเจน เช่น ทำงานที่ไม่ตรงสายงานเดิม หรือมีผลต่อค่าตอบแทนโดยตรง
การมอบหมายงานข้ามแผนกไม่ใช่เรื่องผิดกฎหมาย และไม่จำเป็นต้องแก้ไข JD ทุกครั้ง แต่ สิ่งสำคัญคือนายจ้างต้องไม่เปลี่ยนสภาพการจ้างโดยพลการ และควรใช้ JD เป็นเครื่องมือสร้างความชัดเจน เพื่อให้ทั้ง HR และพนักงานเข้าใจตรงกัน ลดความเสี่ยงข้อพิพาทในอนาคต
ที่มา กฎหมายแรงงาน
