การทดลองงานคืออะไร?
คือ การที่นายจ้างได้ตกลงรับลูกจ้างเข้าทำงานแล้ว แต่เพื่อพิสูจน์ความรู้ความสามารถ ทักษะการทำงานในตำแหน่งนั้นๆ รวมถึงการปรับตัวเข้ากับวัฒนธรรมองค์กร กฎระเบียบ สภาพแวดล้อม และเพื่อนร่วมงาน โดยฝั่งนายจ้างจะมีการกำหนดระยะเวลาให้ลูกจ้างได้ทดลองทำงานก่อน เรียกว่า ช่วงทดลองงาน หรือ Probation หรือ Probationary Period ซึ่งส่วนใหญ่จะกำหนดเป็น 120 วัน และหากลูกจ้างปฏิบัติตนผ่านเกณฑ์มาตรฐานตามระยะเวลาที่กำหนดจึงบรรจุเป็นลูกจ้างจริง
ในระหว่างที่ลูกจ้างทดลองงาน นายจ้างควรมีการประเมินงานแบบเป็นอย่างการอย่างน้อย 2 ครั้ง นอกเหนือจากการสังเกต พูดคุย และดูผลงานที่มีตลอดเวลาอยู่แล้ว และควรประเมินตั้งแต่เนินๆ อย่ารอให้ถึงวันสุดท้าย
- การประเมินครั้งที่ 1 ในช่วง 45 หรือ 60 วันแรก ซึ่งเป็นการติดตามผลการว่าจ้าง เกี่ยวกับการปรับตัว ความสามารถในตำแหน่งงานและผลงานที่ทำได้
- การประเมินครั้งที่ 2 เมื่อครบ 100 วัน เพื่อให้เหลือเวลาสำหรับกรณีที่ไม่จ้างต่อในการดำเนินการเกี่ยวกับเอกสารหรือการเลิกจ้าง เพราะหากนายจ้างดำเนินการประเมินในช่วงครบ 119 วัน หรือ 120 วันพอดี แล้วไม่จ้างต่อ อาจสุ่มเสี่ยงกับการจัดการเรื่องการเลิกจ้างซึ่งอาจกินระยะเวลามากกว่า 1-2 วัน และเข้าข่ายที่ต้องจ่ายค่าชดเชยตามพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน มาตรา 118 (1) ซึ่งกำหนดไว้ว่าให้นายจ้างจ่ายค่าชดเชยแก่ลูกจ้างที่ทำงานครบ 120 วัน แต่ไม่ครบ 1 ปี ในอัตราที่ไม่น้อยกว่าค่าจ้างอัตราสุดท้าย 30 วัน
กรณีผ่านการทดลองงานแล้ว แต่บริษัทไม่ขึ้นเงินเดือนให้ ลูกจ้างจะฟ้องได้ไหมนั้น ต้องดูในสัญญาจ้าง หากไม่ได้ตกลงว่า ผ่านทดลองงานแล้วจะปรับให้ นายจ้างก็มีสิทธิที่จะไม่ปรับให้ แต่ตรงกันข้าม หากในสัญญากำหนดไว้ ว่าผ่านทดลองงานแล้วจะขึ้นให้เป็นจำนวนเท่าใด แต่ไม่ขึ้นให้ แบบนี้ถือว่าโต้แย้งสิทธิแล้วฟ้องศาลได้
ที่มา คลินิกกฎหมายแรงงาน
