แม้จะไม่มีข้อบังคับการทำงาน ก็ลงโทษทางวินัยได้

           ในหลายบริษัท โดยเฉพาะกิจการขนาดเล็กหรือบริษัทที่เพิ่งเริ่มต้น อาจยังไม่มีการจัดทำ ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงาน อย่างเป็นทางการ เช่น ระเบียบพนักงาน บทลงโทษ หรือแนวทางการปฏิบัติงานที่ชัดเจน ซึ่งทำให้เกิดคำถามสำคัญว่า ถ้าไม่มีข้อบังคับ นายจ้างจะมีสิทธิลงโทษทางวินัยลูกจ้างได้หรือไม่ ?

คำตอบคือ  สามารถลงโทษได้ แม้ไม่มีข้อบังคับการทำงานอย่างเป็นลายลักษณ์อักษร แต่หากลูกจ้างกระทำผิด ฝ่าฝืนกฎหมายหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน นายจ้างก็มีสิทธิลงโทษทางวินัยได้ตามกฎหมายแรงงาน

ในคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3599/2537 ศาลได้วางแนวทางว่า แม้ไม่มีข้อบังคับบริษัท หรือระเบียบการทำงานอย่างเป็นลายลักษณ์อักษร ลูกจ้างก็ยังมีหน้าที่ต้องปฏิบัติให้ถูกต้องตามกฎหมาย หรือศีลธรรมอันดี

ตัวอย่างพฤติกรรมผิดวินัยในคดี

  • ลูกจ้าง ด่าว่าพนักงานรักษาความปลอดภัย (ซึ่งปฏิบัติหน้าที่ตามปกติ) ด้วยคำหยาบ

  • การกระทำดังกล่าวเข้าข่าย “ความผิดอาญาฐานดูหมิ่นผู้อื่นซึ่งหน้า”

ศาลเห็นว่า แม้บริษัทจะ ไม่มีข้อบังคับห้ามไว้โดยตรง แต่พฤติกรรมเช่นนี้เป็นการฝ่าฝืนกฎหมาย และละเมิดศีลธรรมอันดี จึงถือเป็นการ “ฝ่าฝืนระเบียบเกี่ยวกับการทำงานโดยนัย”
ส่งผลให้นายจ้าง มีสิทธิลงโทษทางวินัยได้ เช่น

  • ตักเตือนเป็นหนังสือ

  • และหากกระทำผิดซ้ำ ก็สามารถ เลิกจ้างโดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย ตามกฎหมาย (ปัจจุบันอ้างอิงตามมาตรา 119(4) แห่ง พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน)

 

ที่มา คลินิกกฎหมายแรงงาน