ก่อนที่เราจะทราบว่างบการเงินสำคัญอย่างไรต่อกิจการและผู้บริหาร เรามาทำความรู้จักงบการเงินคืออะไร ประกอบด้วยอะไรบ้าง
ส่วนประกอบของงบการเงิน
งบการเงิน เป็นคำจำกัดความของรายงานของกิจการ เป็นภาพรวม ซึ่งงบการเงิน จะสามารถแยกย่อยได้ 5 รายงาน ดังนี้
1. งบแสดงฐานะการเงิน หรือ งบดุล (Balance Sheet) ชื่อก็บอกอยู่แล้วว่างบแสดงสถานะทางการเงิน เป็นการแสดงให้ทราบถึงความมั่งคั่งของกิจการ ว่ามีเงินหมุนเวียน มากน้อยแค่ไหน มีหนี้สินเยอะหรือไม่ มีสินทรัพย์อื่น ๆ หรือไม่ ทุนของกิจการ มีมากพอในการบริหารงานในอนาคต เพียงพอหรือไม่
สินทรัพย์ แบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลัก ๆ คือ
- สินทรัพย์ที่สามารถเปลี่ยนเป็นเงินได้รวดเร็วไม่เกิน 1 ปี เช่น เงินสด สินค้า ลูกหนี้
- สินทรัพย์ที่สามารถเปลี่ยนเป็นเงิน มากกว่า 1 ปี เช่น ที่ดิน อาคาร เป็นต้น
หนี้สิน แบ่งได้ 2 ประเภทหลัก ๆ คือ
- หนี้สิน ที่ต้องชำระภายในระยะเวลา 1 ปี เช่น ลูกหนี้ เงินกู้ระยะสั้น
- หนี้สิน ที่ต้องชำระตั้งแต่ 2 ปี ขึ้นไป เช่น เงินกู้ยืมระยะยาว
ส่วนของเจ้าของ + กำไรสะสม เป็นเงินทุนเริ่มแรกบวกกับกำไรสุทธิที่เกิดจากการดำเนินงานของกิจการ ตั้งแต่เริ่มเริ่มต้นจนถึงปัจจุบัน หากกิจการมีกำไรสะสมมาก ก็แสดงถึงสามารถในการดำเนินงานที่มีประสิทธิภาพและโอกาสในการปันผลสูง
2. งบกำไรขาดทุน (Income Statement) แสดงให้เห็นถึงผลการดำเนินการในแต่ละช่วงเวลา ว่ามีรายได้ และค่าใช้จ่ายเป็นอย่างไร ค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นในช่วงเวลานั้นเป็นค่าใช้จ่ายประเภทไหน สามารถพิจารณาค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นเพื่อลดต้นทุน และในทางกลับกันก็ต้องเพิ่มในส่วนของรายได้ด้วย
3. งบกระแสเงินสด (หรือ Cash Flow Statement) สามารถระบุถึงสภาพคล่องในการดำเนินธุรกิจ ทำให้บริษัทสามารถใช้ในการวางแผนการเงินในอนาคตเนื่องจากงบกระแสเงินสดจะแสดงให้ทราบถึงที่มาที่ไปของเงินสดว่า กิจการได้รับ หรือ จะต้องจ่ายเงินสดจากแหล่งใด เป็นจำนวนเท่าใด
4. หมายเหตุประกอบงบการเงิน ใช้ดูขยายความรายการต่างๆ รวมถึงนโบบายทางการบัญชีที่ใช้จัดทำงบการเงิน ในงบการเงินทั้งสาม ดูคดีความฟ้องร้อง และข้อมูลอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
5. รายงานของผู้สอบบัญชี งบการเงินจะต้องได้รับการตรวจสอบจากผู้สอบบัญชีรับอนุญาต ซึ่งเป็นผู้ประกอบวิชาชีพภายใต้การกำกับดูแลของสภาวิชาชีพบัญชี ในพระบรมราชูปถัมภ์ และเป็นผู้แสดงความเห็นต่องบการเงินที่ตรวจสอบว่า งบการเงินนั้นถูกต้องตามควรในสาระสำคัญและได้จัดทำตามมาตราฐานการรายงานทางการเงินหรือไม่ มีข้อบ่งชี้ในเรื่องความผิดปกติที่ผู้วิเคราะห์งบการเงินควรให้ความสนใจเป็นพิเศษหรือไม่
ความสำคัญของงบการเงิน กับ ผู้บริหาร
งบการเงิน เป็นรายงานทางบัญชีที่สามารถสะท้อนฐานะทางการเงิน ผลการดำเนินงานของกิจการรวมไปถึงการเปลี่ยนแปลงเงินสดและส่วนของผู้ถือหุ้น ในรอบปีบัญชีที่ผ่านมา หรือเรียกได้ว่าเป็น รายงานที่สะท้อนความสามารถในการดำเนินงานตามแผนงานและกลยุทธ์ของธุรกิจที่วางไว้ได้อย่างไรบ้างนั่นเอง
สามารถนำเครื่องมือมาช่วยในการวิเคราะห์ ได้ตามห้วข้อดังนี้
งบแสดงฐานะทางการเงิน
- สภาพคล่อง : วิเคราะห์สภาพคล่องของกิจการ ดีขึ้นหรือแย่ลงจากปีก่อน
- การบริหารสินทรัพย์ : ซึ่งหลักๆ มีรายการสำคัญ ดังนี้
• ลูกหนี้การค้า คุณภาพของลูกหนี้การค้าเป็นอย่างไร
• สินค้าคงเหลือ การบริหารสินค้า การจัดเก็บ การหมุนเวียนสินค้า
• สินทรัพย์ถาวร – ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ บริษัทได้นำไปใช้ประโยชน์ในการดำเนินธุรกิจอย่างเต็มที่แล้ว
หรือยัง
- การรักษาระดับการก่อหนี้ : กิจการได้รักษาระดับการก่อหนี้ อย่างเหมาะสมหรือไม่
- ส่วนของผู้ถือหุ้น : พิจารณาว่ามีขาดทุนสะสมหรือกำไรสะสม-ยังไม่ได้จัดสรร ถ้าเป็นขาดทุนสะสม สภาพ
เกินทุนหรือไม่ อย่างไร จะส่งกระทบต่อการดำรงอยู่หรือไม่ ถ้าเป็นกำไรสะสม-ยังไม่ได้จัดสรร ก็ควรพิจารณา กำหนดนโยบายในการจ่ายปันผล
งบกำไรขาดทุน
- การเติบโตของรายได้ : ดีขึ้นหรือแย่ลงจากปีก่อน ซึ่งควรพิจารณาจากรายได้หลักของกิจการ มิใช่ดูจาก
รายได้รวม ส่วนรายได้อื่นควรพิจารณาเป็นรายได้ที่เติบโตผิดปกติหรือไม่
- การรักษาระดับกำไรขั้นต้น : ดีขึ้นหรือแย่ลงจากปีก่อน และเปรียบเทียบกับเป้าหมายตามแผนที่วางไว้
- การบริหารค่าใช้จ่ายขายและบริการ : ประหยัด ดีขึ้นหรือแย่ลงจากปีก่อน ซึ่งควรเปรียบเทียบกับตัวเลข
งบประมาณ
จากความสำคัญของงบการเงินที่กล่าวมา โปรแกรม Businessplus ERP เองนั้นสามารถช่วยให้ขั้นตอนในการจัดทำงบการเงินและการตรวจสอบต่าง ๆ ก่อนการจัดทำงบการเงินเป็นเรื่องง่าย รองรับรูปแบบงบการเงินหลากหลาย รูปแบบ ไม่ว่าจะเป็น งบแสดงฐานะการเงิน งบกำไรขาดทุน หรือ งบการเงินแบบเปรียบเทียบ 2 ปี ฯลฯ อีกทั้งยังมีเครื่องมือช่วยนักบัญชีในการนำส่งงบการเงินกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า Dbd E filing อีกด้วย