ในวงการบริหารองค์กร คำว่า Human Resource (HR) และ Human Capital (HC) มักถูกพูดถึงบ่อย แต่หลายคนอาจยังสงสัยว่าทั้งสองอย่างนี้เหมือนหรือต่างกันอย่างไร บทความนี้จะช่วยอธิบายความหมายและความแตกต่างระหว่าง HR และ HC เพื่อให้เข้าใจแนวคิดและการนำไปใช้ในองค์กรได้ดียิ่งขึ้น
1. ความหมายของ Human Resource (HR) และ Human Capital (HC)
Human Resource (HR) – ทรัพยากรมนุษย์
HR หมายถึง การจัดการพนักงานในองค์กรในเชิงกระบวนการและระบบ โดยมองมนุษย์เป็นหนึ่งในทรัพยากรที่ต้องบริหาร เช่น การสรรหาคัดเลือก การฝึกอบรม การประเมินผลงาน และการจ่ายค่าจ้าง
- จุดเน้น: การจัดการกระบวนการทางบุคคล (Personnel Management)
- มุมมอง: พนักงานเป็น "ปัจจัยการผลิต" ที่ต้องควบคุมและจัดสรรให้เหมาะสม
- เป้าหมาย: ทำให้งานดำเนินไปอย่างมีประสิทธิภาพตามกฎระเบียบ
Human Capital (HC) – ทุนมนุษย์
HC หมายถึง การมองพนักงานเป็น "ทุน" หรือ "สินทรัพย์" ที่สร้างมูลค่าให้องค์กร โดยเน้นการพัฒนาศักยภาพ ความรู้ และทักษะเพื่อเพิ่มผลผลิตและนวัตกรรม
- จุดเน้น: การลงทุนในคนเพื่อเพิ่มขีดความสามารถ
- มุมมอง: พนักงานเป็น "ทรัพย์สิน" ที่ต้องพัฒนาและรักษาไว้
- เป้าหมาย: สร้างความได้เปรียบทางการแข่งขันผ่านการพัฒนาทุนมนุษย์
2. เปรียบเทียบความแตกต่างระหว่าง HR และ HC
หัวข้อ |
Human Resource (HR) |
Human Capital (HC) |
แนวคิดหลัก |
จัดการพนักงานเป็นส่วนหนึ่งของระบบงาน |
มองพนักงานเป็นสินทรัพย์ที่สร้างมูลค่า |
การบริหาร |
เน้นกฎระเบียบและกระบวนการ |
เน้นการลงทุนและพัฒนาศักยภาพ |
เป้าหมาย |
ความมีประสิทธิภาพในการทำงาน |
การเพิ่มผลผลิตและนวัตกรรม |
การวัดผล |
วัดจากประสิทธิภาพการทำงาน (Performance) |
วัดจากมูลค่าที่พนักงานสร้างให้องค์กร (ROI) |
ตัวอย่างกิจกรรม |
การจ้างงาน, การประเมินผล, การจ่ายเงินเดือน |
การฝึกทักษะใหม่, พัฒนาความคิดสร้างสรรค์, Retention |
3. องค์กรควรใช้ทั้ง HR และ HC ร่วมกัน
แม้ HR และ HC จะมีแนวคิดต่างกัน แต่ในทางปฏิบัติ องค์กรสมัยใหม่ควรผสมผสานทั้งสองแนวทาง เพื่อให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุด เช่น:
- HR ช่วยสร้างระบบการทำงานที่มีโครงสร้างชัดเจน
- HC ช่วยส่งเสริมให้พนักงานเติบโตและสร้างนวัตกรรม
ตัวอย่างเช่น Google ไม่เพียงแต่มีระบบ HR ที่ดี แต่ยังลงทุนใน HC ผ่านการพัฒนาทักษะพนักงาน สร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ และวัดผลสำเร็จจากนวัตกรรมที่เกิดขึ้น
4. สรุป
- HR (Human Resource) = การจัดการคนแบบระบบ เน้นกระบวนการและกฎเกณฑ์
- HC (Human Capital) = การลงทุนในคน เน้นการพัฒนาศักยภาพเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม
องค์กรที่ประสบความสำเร็จมักใช้ทั้งสองแนวทางร่วมกัน โดยใช้ HR เพื่อสร้างระบบที่มั่นคง และใช้ HC เพื่อพัฒนาคนให้เป็นกำลังหลักในการขับเคลื่อนธุรกิจ หากองค์กรของคุณยังเน้นแค่ HR แบบเดิม ลองปรับมุมมองสู่ HC เพื่อยกระดับศักยภาพพนักงานและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันได้อย่างยั่งยืน!
เปลี่ยนการพัฒนาพนักงานจากเรื่องยาก ให้เป็นเรื่องง่ายด้วย Bplus HRM โซลูชันครบวงจรสำหรับ HRD ยุคใหม่
ระบบบริหารทรัพยากรบุคคลครบวงจรที่ออกแบบมาเพื่อสนับสนุนการทำงานของ HRD โดยเฉพาะ โดยช่วยในเรื่อง การจัดการฝึกอบรมพนักงานแบบออนไลน์ (E-Learning), การวางแผนพัฒนาศักยภาพรายบุคคล (IDP), รวมถึงระบบ Talent Management เพื่อคัดกรองและพัฒนาพนักงานดาวเด่น
- ห้องเรียนออนไลน์สุดสมาร์ท - จัดการฝึกอบรมแบบไร้ขีดจำกัด ด้วยระบบ E-Learning ที่ใช้งานง่ายแต่ทรงประสิทธิภาพ
- แผนพัฒนารายบุคคลแบบเป๊ะเวอร์ - ตอบโจทย์ทั้งองค์กรและตัวพนักงานอย่างแท้จริง
- ประเมินผลอัจฉริยะ - ติดตามผลการฝึกอบรม พร้อมวิเคราะห์ข้อมูลชี้จุดพัฒนา
- Talent Management ระดับโปร - ค้นพบและบ่มเพาะพนักงานดาวเด่นได้อย่างแม่นยำ
เขียนโดย AI