พนักงานเพิ่งรับโบนัสไปหมาด ๆ แต่ดันยื่นใบลาออกทันที แบบนี้บริษัทสามารถ “เรียกคืนโบนัส” ได้หรือไม่ ?
คำตอบสั้นๆ ไม่ได้
โบนัส (Bonus) ไม่ใช่สิทธิที่กฎหมายบังคับให้นายจ้างต้องให้ เป็น “สิ่งที่นายจ้างจะให้หรือไม่ให้ก็ได้” ขึ้นอยู่กับนโยบายของแต่ละบริษัท ส่วนใหญ่มักจ่ายโบนัสปีละครั้ง
โดยพิจารณาจาก
- ผลประกอบการของบริษัทในปีที่ผ่านมา
- ผลการทำงานของพนักงานใน “ปีที่ผ่านมา”
พูดง่าย ๆ คือ โบนัสเป็น “รางวัล” สำหรับผลงานในอดีต ไม่ใช่สิ่งผูกมัดในอนาคต
แล้วถ้าพนักงานลาออกทันทีหลังรับโบนัสล่ะ ?
-
เมื่อนายจ้าง “พิจารณา – อนุมัติ – จ่าย” โบนัสให้พนักงานแล้ว
-
นั่นแปลว่า ได้ประเมินผลงาน และเห็นว่าพนักงานสมควรได้รับเงินก้อนนั้นแล้ว
-
ดังนั้น… พนักงาน มีสิทธิเต็มที่ในการรับโบนัสนั้น ไม่ว่าต่อมาจะลาออกหรือไม่
แม้บางบริษัทจะให้เหตุผลว่า “โบนัสนี้ให้เพื่อจูงใจให้อยู่ต่อในปีหน้า” หรือ “ถ้าลาออกทันที ถือว่าไม่เหมาะสม ต้องคืนเงิน” แต่ในทางกฎหมาย เหตุผลเหล่านี้ฟังไม่ขึ้น
เพราะ โบนัสที่จ่ายไปแล้ว คือผลตอบแทนจาก “งานในอดีต” ไม่มีข้อตกลงล่วงหน้าว่าจะต้องคืน หากลาออก
ข้อยกเว้นเดียวที่เรียกคืนได้ คือ ถ้ามีเงื่อนไขเป็นลายลักษณ์อักษรชัดเจน
เช่น “หากพนักงานลาออกภายใน 3 เดือนหลังได้รับโบนัส ต้องคืนโบนัสบางส่วน”
กรณีนี้ บริษัทอาจมีสิทธิตามสัญญาได้ แต่ต้องชัดเจน และพนักงานต้องรับทราบล่วงหน้า
ถ้าอยากใช้โบนัสเป็น “เครื่องมือผูกใจ” พนักงานในระยะยาว ควรกำหนดเงื่อนไขให้ชัดเจน เช่น “Retention Bonus” หรือ “สัญญาผูกพันหลังรับโบนัส”
แต่หากไม่มีเงื่อนไขใด ๆ ชัดเจน พนักงานที่รับโบนัสแล้วลาออกก็เป็นสิ่งที่ทำได้ตามสิทธิ
ที่มา คลินิคกฎหมายแรงงาน
หากคุณกำลังมองหาระบบเงินเดือนและ HR ที่ครอบคลุม เราขอแนะนำ Bplus HRM - โปรแกรมเงินเดือนครบวงจรสำหรับองค์กรไทย ที่รองรับทั้งแบบโปรแกรมเงินเดือน On-premise หรือโปรแกรมเงินเดือน on Cloud และโปรแกรมเงินเดือนแบบออนไลน์ใช้งานผ่านเว็บ ซึ่งโปรแกรมเงินเดือนสำเร็จรูปอย่าง Bplus HRM ไม่เพียงช่วยลดเวลาและความผิดพลาดในการคำนวณเงินเดือน แต่ยังช่วยบริหารงานบุคคลได้อย่างมีประสิทธิภาพ การเลือกระบบที่เหมาะสมจะช่วยเพิ่มความคล่องตัวในการทำงานและสนับสนุนการเติบโตของธุรกิจในระยะยาว สำหรับองค์กรที่ต้องการระบบที่ออกแบบมาเพื่อธุรกิจไทยโดยเฉพาะ Bplus HRM คือทางเลือกที่คุ้มค่าและน่าเชื่อถือ สามารถติดต่อขอชมการสาธิตและทดลองใช้ระบบได้ที่เว็บไซต์ทางการของ Business Plus
สนใจชมสาธิตการใช้งานเพื่อรับสิทธิทดลองใช้
ติดต่อหาเราได้ที่