หักโบนัส ชดใช้ค่าเสียหายได้

นายจ้างสามารถหักเงินโบนัสของลูกจ้างเพื่อนำไปชดใช้ค่าเสียหายได้หรือไม่ ?

ประเด็นการหักเงินโบนัสของลูกจ้างเพื่อนำไปชดใช้ค่าเสียหายนั้น ขึ้นอยู่กับข้อเท็จจริงและสภาพของคดี โดยสามารถแบ่งได้เป็น 2 กรณี ดังนี้

1. กรณีที่สามารถหักได้

หากลูกจ้างกระทำความผิดจริง และข้อเท็จจริงได้ยุติแล้วว่ามีความผิด นายจ้างมีสิทธิที่จะนำเงินโบนัสมาหักกลบลบหนี้เพื่อชดใช้ค่าเสียหายได้

• เนื่องจากโบนัสไม่ถือเป็น “ค่าจ้าง” ตามกฎหมายแรงงาน แต่เป็นผลตอบแทนที่นายจ้างจ่ายเพื่อเป็นรางวัลและแรงจูงใจ

• การหักเงินโบนัสดังกล่าวเข้าหลักเกณฑ์การหักกลบลบหนี้ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 341

• มีคำพิพากษาศาลฎีกายืนยันหลักการนี้ เช่น กรณีที่ลูกจ้างทุจริตต่อหน้าที่ ศาลวินิจฉัยให้นายจ้างมีสิทธินำโบนัสและเงินช่วยเหลือที่ลูกจ้างจะได้รับมาหักชดใช้ค่าเสียหายได้ แม้จะไม่มีข้อบังคับหรือข้อตกลงกำหนดไว้ก็ตาม

2. กรณีที่ไม่สามารถหักได้

หากลูกจ้างยังคงปฏิเสธข้อกล่าวหา และข้อเท็จจริงยังไม่สิ้นสุดว่ากระทำผิดหรือไม่ นายจ้างไม่สามารถหักเงินโบนัสได้

• เนื่องจาก ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 344 กำหนดว่า หากสิทธิเรียกร้องยังมีข้อต่อสู้ ไม่อาจนำมาหักกลบลบหนี้ได้

• มีแนวคำพิพากษาศาลฎีกายืนยัน เช่น กรณีที่ลูกจ้างถูกกล่าวหายักยอกเงินค่าผ่านทาง แต่ลูกจ้างปฏิเสธ ศาลเห็นว่าข้อพิพาทยังไม่ยุติ นายจ้างจึงไม่มีสิทธิหักโบนัสเพื่อชดใช้ค่าเสียหาย

ดังนั้น นายจ้างควรพิจารณาข้อเท็จจริงให้ชัดเจนก่อนดำเนินการหักเงินโบนัส

เพราะหากทำโดยไม่มีมูลทางกฎหมาย อาจก่อให้เกิดข้อพิพาทแรงงานตามมาได้

ที่มา คลินิกกฎหมายแรงงาน